Hemelverschijnselen

Op kleine afstand linksboven de maan bevindt zich het Zevengesternte Vanwege het overvloedige maanlicht zul je wel een verrekijker nodig hebben om de sterrenhoop te zien. Op veel grotere afstand linksonder de maan staat Aldebaran in de Stier, en nog verder naar links schittert de planeet Mars. Bekijk de groepering rond 20.30 uur, aan de oostzuidoostelijke hemel.

Vannacht is een mooie, nauwe samenstand te zien van de bijna vol verlichte maan en de planeet Mars. Mars is zichtbaar als een heldere oranjerode ster, op kleine afstand linksonder de maan. Om 21.00 uur staat het tweetal al hoog in het oostzuidoosten, maar de samenstand is de gehele nacht waarneembaar.

Volle Maan (05.08 uur). Tussen 06.00 en 06.58 uur (tijdstippen gelden strikt genomen voor Utrecht) schuift de vol verlichte maan voor Mars langs. Om Mars vlak vóór en vlak ná deze unieke planeetbedekking te zien, is een verrekijker nodig, omdat hij wordt overstraald door het vele maanlicht. Mars bevindt zich vandaag tegenover de zon aan de hemel (hij staat ‘in oppositie’), en is rond deze tijd de gehele nacht zichtbaar, als een opvallende heldere oranjerode ‘ster’ in het Dierenriemsterrenbeeld Stier. Halverwege de avond van 8 december zie je de planeet op geruime afstand rechtsboven de maan.

Rond 22.00 uur zie je maan al vrij hoog aan de oostelijke hemel staan, met direct links ervan de twee hoofdsterren van het sterrenbeeld Tweelingen: Castor en Pollux.

Vrij wijde samenstand van de maan en de ster Regulus, op enige afstand onder de maan. Bekijk het tweetal tegen middernacht, laag boven de oostelijke horizon.

Maximum van de meteorenzwerm de Geminiden, met het vluchtpunt in het sterrenbeeld Tweelingen. De stofjes die je ziet verbranden in de dampkring van de aarde zijn afkomstig van de planetoïde Phaethon. Het beste moment, aldus hemel.waarnemen.com, is op woensdagavond 14 december rond 22.30 uur. De schatting is dat er dan ongeveer 25 tot 36 meteoren per uur te zien moeten zijn.

Laatste Kwartier (09.56). ’s Morgens rond 07.00 uur staat de half verlichte maan vrij hoog boven de zuidelijke horizon.

Wijde samenstand van de afnemende maan en de ster Spica, de hoofdster van het Dierenriemsterrenbeeld Maagd, op geruime afstand linksonder de maan. Rond 06.30 uur, als de ochtendschemering nog niet is begonnen, zie je het tweetal in het zuidzuidoosten.

Mercurius bereikt vandaag zijn grootste schijnbare afstand ten oosten van de zon. Omdat de kleine planeet tijdens de avondschemering al onder de westelijke horizon verdwijnt, is hij echter niet zichtbaar zonder telescoop. Vandaag begint ook de astronomische winter (om 22.48 uur): de zon bereikt dan zijn meeste zuidelijke punt aan de hemel. Op het noordelijk halfrond is de nacht van 21 op 22 december de langste nacht van het jaar.

Nieuwe Maan (11.16 uur). Vannacht is ook het maximum van de Ursiden, een meteorenzwerm met het vluchtpunt in het sterrenbeeld Grote Beer. Het beste moment om de meteoren te bekijken is in de ochtend van 23 december om 6.30 uur. Dan zijn er, aldus hemel.waarnemen.com, mogelijk vijf tot tien meteoren per uur te zien in het noordnoordoosten.