Hemelverschijnselen

Nieuwe Maan (17.16 uur). Vandaag is vanuit het zuiden van Chili en Argentinië een totale zonsverduistering zichtbaar: de maan schuift voor de zon langs en dekt de heldere zonneschijf gedurende een paar minuten volledig af. In Europa is van het verschijnsel helaas niets te zien. Vandaag is ook het maximum van de Geminiden, een meteorenzwerm met het vluchtpunt (de radiant) in het sterrenbeeld Tweelingen (Gemini).

Een half uur na zonsondergang, rond 17.00 uur, kun je laag in het zuidwesten op zoek gaan naar de jonge maansikkel. Linksboven de maan zijn de reuzenplaneten Jupiter en Saturnus zichtbaar, die de hele maand december dicht bij elkaar aan de hemel staan. Zorg voor een volledig vrij uitzicht op de horizon en gebruik eventueel een verrekijker.

Tijdens de avondschemering zie je een prachtige groepering van de maansikkel en de planeten Jupiter en Saturnus, op enige afstand rechts van de maan. Jupiter (rechtsonder) is de helderste van de twee. Kijk rond 17.30 uur, laag in het zuidwesten.

’s Morgens rond 06.30 uur is in het zuidoosten een mooie samenstand zichtbaar van de afnemende maansikkel en de heldere ster Spica in het Dierenriemsterrenbeeld Maagd, rechts van de maan.

Nieuwe Maan (08.43 uur). Vanuit een vrij smalle strook die over het westen van Antarctica en door het uiterste zuidwesten van de Atlantische Oceaan loopt, is vandaag een totale zonsverduistering zichtbaar. In Europa is van het natuurverschijnsel helaas niets zichtbaar.

Een half uur na zonsondergang, rond 17.00 uur, zie je de smalle maansikkel laag aan de zuidwestelijke hemel. Op geruime afstand linksboven de maan is de heldere planeet Venus zichtbaar. Een uur later, als het donker genoeg is, kun je hoger aan de hemel ook de planeten Saturnus en Jupiter zien, vrijwel exact op dezelfde lijn.

De maan vormt vanavond een grote driehoek met de planeten Venus (zeer helder, rechts van de maan en iets dichter bij de horizon) en Saturnus (zwakker, op ongeveer dezelfde afstand linksboven de maan). Bekijk de groepering tegen 18.00 uur, in het zuidzuidwesten. Op grote afstand linksboven Saturnus is ook de opvallende planeet Jupiter te zien.

Rond 18.30 uur zie je aan de westzuidwestelijke hemel een mooie groepering van de wassende maan, de reuzenplaneet Jupiter (linksboven de maan) en de zwakkere planeet Saturnus (rechts van de maan). Venus is inmiddels aan het ondergaan in het zuidwesten.

Wijde samenstand van de maan en de planeet Jupiter, op geruime afstand rechtsboven de maan. Kijk rond 18.30 uur in het zuidzuidwesten.

Eerste Kwartier (02.35 uur). ’s Avonds rond 19.15 uur staat de half verlichte maan precies in het zuiden. Veel hoger aan de hemel zie je het Herfstvierkant, gevormd door de helderste sterren van het sterrenbeeld Pegasus.