Hemelverschijnselen

Als je vroeg op bent, is rond 06.00 uur de Winterzeshoek al zichtbaar, hoog boven de zuidelijke horizon. Hij wordt gevormd door de sterren Capella (in het sterrenbeeld Voerman, bijna recht boven je hoofd), Castor en Pollux (in de Tweelingen), Procyon (Kleine Hond), Sirius (Grote Hond), Rigel (Orion) en Aldebaran (Stier). De heldere planeet Jupiter, tussen Pollux en Procyon, verstoort het beeld enigszins.

Vandaag is het Nieuwe Maan. Vanaf morgen kun je weer een sikkeltje zien.

Het is een van de betere jaren om naar de meteorenzwerm de Orioniden te kijken. Er is geen storend maanlicht en de ruimtestofjes die je in de dampkring van de aarde ziet verbranden staan vrij hoog boven de horizon. Kijk ‘s ochtends vroeg rond 06.00 uur naar het zuiden. Ook in de dagen ervoor en erna zijn de Orioniden goed zichtbaar. Check hemel.waarnemen.

Om 03.00 uur Midden Europese Zomertijd (MEZT) gaat de klok één uur achteruit, naar 02.00 uur Midden Europese Tijd (MET). Dan is het weer wintertijd.

De half verlichte maan staat om 18.45 uur precies in het zuiden, in het sterrenbeeld Steenbok. Vandaag bereikt Mercurius zijn grootste schijnbare afstand ten oosten (links) van de zon, maar omdat de kleine planeet vlak na de zon ondergaat, is hij nauwelijks zichtbaar aan de avondhemel.

Tot diep in de nacht is een mooie, wijde samenstand te zien van de wassende maan en de planeet Saturnus, op geruime afstand links van de maan. Rond 19.00 uur, als de avondschemering ten einde is, zie je de twee hemellichamen vrij hoog in het zuidoosten.

Vanavond staat Saturnus op kleine afstand rechtsonder de maan. Bekijk de samenstand vanaf 19.00 uur, wanneer het duo vrij hoog in het zuidoosten te vinden is.

Vandaag bereikt de tijdvereffening zijn maximale positieve waarde van +16,5 minuut. Dat betekent dat de zon ruim een kwartier voorloopt op de klok, en al om 12.24 uur in het zuiden staat in plaats van om 12.40 uur. Het verschil ontstaat door de ellipsvorm van de aardbaan en de scheve stand van de aardas.

’s Avonds om 19.30 uur zie je de maan al vrij hoog aan de oostelijke hemel. De afstand tot de aarde is kleiner dan normaal. De maan is 7% groter en 14% helderder dan gemiddeld. Sommigen noemen die een ‘supermaan’. Maar de maan is natuurlijk altijd super om te zien!

Met een verrekijker kun je op kleine afstand rechtsboven de nog vrijwel vol verlichte maan op zoek naar de sterretjes van het Zevengesternte. Probeer het rond 21.00 uur, vrij hoog aan de oostelijke hemel. Vandaag is ook het maximum van de Tauriden, maar de maan stoort.