Hemelverschijnselen

In de loop van de ochtend beweegt de maan rakelings langs de Plejaden (het Zevengesternte). Dat gebeurt overdag, maar ’s morgens vroeg, rond 04.30 uur, kun je de sterren van de open sterrenhoop met een verrekijker zien, direct linksonder de maan, hoog in het oosten.

Op grote afstand rechtsonder de maan staat de ster Aldebaran in het sterrenbeeld Stier. Kijk rond 04.30 uur, hoog boven de oostelijke horizon.

Samenstand van de afnemende maan en de rode planeet Mars, op vrij kleine afstand rechtsonder de maan. Bekijk het duo tussen 04.00 en 04.30 uur, in het oostnoordoosten.

Tijdens de ochtendschemering, rond 05.30 uur, staat de zeer smalle maansikkel laag boven de oostnoordoostelijke horizon. Als je een compleet vrij zicht hebt, kun je proberen om linksonder de maan, dus nog lager aan de hemel, de planeet Mercurius te ontwaren. Gebruik eventueel een verrekijker om hem te vinden.

Nieuwe Maan (19.36 uur). Vanuit het uiterste westen van IJsland en het noorden van Spanje is aan het eind van de dag een totale zonsverduistering zichtbaar. In Nederland gaat het om een gedeeltelijke eclips, die duurt van 19.16 tot 21.03 uur. Tijdens het maximum, om 20.11 uur, wordt 90% van de middellijn van de zon bedekt door de maan. (De tijdstippen gelden strikt genomen voor Utrecht; elders in Nederland kunnen ze een paar minuten afwijken.) Zie ook het hoofdstuk ‘Uitgelicht’. Vandaag is ook het maximum van de Perseïden, de bekendste meteorenzwerm van het jaar. Omdat er geen storend maanlicht is, zijn de waarnemingsomstandigheden ideaal.

De planeet Venus bereikt vandaag de grootste schijnbare afstand ten oosten van de zon. Venus is daardoor al enkele weken lang goed zichtbaar, als een heldere ‘avondster’.

Tijdens de avondschemerig is laag aan de hemel een mooie samenstand zichtbaar van de maan en de planeet Venus. Kijk rond 21.30 uur en zorg voor een vrij zicht op de westzuidwestelijke horizon.

Eerste Kwartier (04.46 uur). ’s Avonds rond 22.00 uur zie je de half verlichte maan laag aan de zuidzuidwestelijke hemel. Op enige afstand linksboven de maan staat de ster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen.

Antares, de oranje hoofdster van het sterrenbeeld Schorpioen, staat vanavond op geruime afstand rechts van de wassende maan. Kijk rond 22.00 uur, laag in het zuidzuidwesten.

Volle Maan (06.18 uur). In de vroege ochtenduren, vanaf 04.33 uur, is vanuit Nederland de eerste helft een vrijwel totale maansverduistering zichtbaar. Tijdens het maximum, om 06.12 uur, bevindt 93% van de middellijn van de maan zich in de schaduw van de aarde. De maan staat dan wel al heel laag aan de hemel, in het westzuidwesten. Zie ook het hoofdstuk ‘Uitgelicht’.