Hemelverschijnselen

De kleine planeet Mercurius bereikt vandaag zijn grootste schijnbare afstand ten westen van de zon. Dat betekent dat de planeet kort voor zonsopkomst zichtbaar is. Probeer hem rond 05.00 uur te vinden, als het al flink aan het schemeren is, laag in het oostnoordoosten.

Wijde samenstand van de afnemende maan en de planeet Saturnus, op flinke afstand linksonder de maan. Bekijk het tweetal rond 04.00 uur, hoog in het zuidzuidoosten.

Vanmorgen vroeg zie je de planeet Saturnus op vrij kleine afstand onder de maan. Kijk tussen 04.00 en 04.30 uur, als het nog donker genoeg is, hoog in het zuidoosten.

Wijde samenstand van de maan en Saturnus, op grote afstand rechtsonder de maan. Tussen 04.00 en 04.30 uur staan de twee hemellichamen hoog in het zuidoosten.

Laatste Kwartier (04.21 uur). ’s Morgens rond 05.00 uur, als het al flink schemert, zie je de half verlichte maan hoog boven de zuidoostelijke horizon, in het sterrenbeeld Ram.

In de loop van de ochtend beweegt de maan rakelings langs de Plejaden (het Zevengesternte). Dat gebeurt overdag, maar ’s morgens vroeg, rond 04.30 uur, kun je de sterren van de open sterrenhoop met een verrekijker zien, direct linksonder de maan, hoog in het oosten.

Op grote afstand rechtsonder de maan staat de ster Aldebaran in het sterrenbeeld Stier. Kijk rond 04.30 uur, hoog boven de oostelijke horizon.

Samenstand van de afnemende maan en de rode planeet Mars, op vrij kleine afstand rechtsonder de maan. Bekijk het duo tussen 04.00 en 04.30 uur, in het oostnoordoosten.

Tijdens de ochtendschemering, rond 05.30 uur, staat de zeer smalle maansikkel laag boven de oostnoordoostelijke horizon. Als je een compleet vrij zicht hebt, kun je proberen om linksonder de maan, dus nog lager aan de hemel, de planeet Mercurius te ontwaren. Gebruik eventueel een verrekijker om hem te vinden.

Nieuwe Maan (19.36 uur). Vanuit het uiterste westen van IJsland en het noorden van Spanje is aan het eind van de dag een totale zonsverduistering zichtbaar. In Nederland gaat het om een gedeeltelijke eclips, die duurt van 19.16 tot 21.03 uur. Tijdens het maximum, om 20.11 uur, wordt 90% van de middellijn van de zon bedekt door de maan. (De tijdstippen gelden strikt genomen voor Utrecht; elders in Nederland kunnen ze een paar minuten afwijken.) Zie ook het hoofdstuk ‘Uitgelicht’. Vandaag is ook het maximum van de Perseïden, de bekendste meteorenzwerm van het jaar. Omdat er geen storend maanlicht is, zijn de waarnemingsomstandigheden ideaal.