VLT: VISIR

Frans-Nederlandse spectrometer voor de Europese VLT in Chili.

VISIR met zijn twee blauwe 'dozen', hangt onder een van de telescopen van de VLT.(c) ESO
VISIR met zijn twee blauwe 'dozen', hangt onder een van de telescopen van de VLT.(c) ESO

VISIR staat voor VLT Imager and Spectrometer for the mid-InfraRed). Het instrument is bevestigd onder een van de telescopen van de Very Large Telescope (VLT). Het instrument vangt infraroodlicht en maakt afbeeldingen en spectra in twee golflengtegebieden: 8-13 en 17-24 micrometer. VISIR bestaat uit een camera en een spectrograaf.

Het instrument werd ontworpen en gebouwd in opdracht van ESO door het Frans-Nederlandse VISIR-consortium. Dat was een samenwerking tussen het Franse Service d’ Astrophysique bij Parijs en NOVA en ASTRON in Dwingeloo. De spectrometer, het meest gecompliceerde deel van VISIR, is ontworpen, gebouwd, getest en geïnstalleerd in Dwingeloo.

VISIR wordt gekoeld om de storende infraroodstraling van het instrument zelf te onderdrukken. Verder bestaat het hele instrument uit aluminium, zodat eventuele vervormingen niet van diverse materialen afhangen. Omdat er geen glazen lenzen bestaan voor infrarood licht, zijn alle optische oppervlakken bedekt met reflectiecoatings van goud.

VISIR zag in 2004 zijn 'eerste licht'. In 2006 maakten astronomen met behulp van het instrument de eerste beelden van een protoplanetaire schijf rond een zware ster. In 2010 zagen sterrenkundigen hoe de Grote Rode Vlek op Jupiter groeide. En in 2011 brachten wetenschappers met behulp van VISIR de grote nevel rond de superreuzenster Betelgeuze gedetailleerd in beeld. En in 2020 gebruikten sterrenkundigen VISIR om naar een plotselinge dip in de helderheid van Betelgeuze te kijken.

Bron: ESO-publiekssite, wetenschapssite van ESO

Een panoramisch filmpje van VISIR, een instrument dat zich bevindt aan een van de telescopen van de Very Large Telescope. (c) ESO