Herschel: HIFI

Nederlandse 'watermeter' op oude Europese ruimtetelescoop die signaal vernuftig versterkte.

Herschel: HIFI

HIFI werd aan boord van de Europese ruimtetelescoop Herschel gelanceerd in 2009. Dankzij HIFI vonden sterrenkundigen onder andere vingerafdrukken van bouwstenen van leven, ontdekten ze dat de Melkweg veel meer bouwmateriaal bevat dan gedacht, zagen ze een jonge ster extreem snelle watermoleculen afvuren en vonden ze een groot waterreservoir in de wieg van een ster. De missie kwam in 2013 ten einde toen de heliumkoelvloeistof op was.

HIFI - verinfrarood

HIFI, dat staat voor Heterodyne Instrument for the Far Infrared, was een omvangrijk ruimteonderzoeksproject onder Nederlandse leiding. Het instrument deed waarnemingen in het nagenoeg onverkende overgangsgebied tussen infraroodstraling en radiostraling, het zogenoemde submillimetergebied.

De straling uit het heelal waar HIFI naar kijkt, is van een heel hoge frequentie, zogenoemde terahertzstraling. Een probleem bij de verwerking van deze hoogfrequente straling is het feit dat er geen elektronica bestaat die zo snel kan werken. Daarom werd de straling in HIFI gemengd met een kunstmatig in de satelliet opgewekt signaal. Zo ontstonden zweeftonen met een lagere frequentie die wél goed te verwerken waren.

Lees verder onder de afbeelding

Artistieke weergave van Herschel, de satelliet waarop HIFI zich bevond. (c) ESA

Koeling van helium

Het grootste deel van HIFI bevond zich in de centrale cryostaat van Herschel. De cryostaat is in feite een enorme 'thermosfles' gevuld met 2200 liter supervloeibaar helium. Door de crysostaat bleef HIFI op een temperatuur tussen de -271 en -263 graden Celsius. 

Bronnen: SRON (Engels), ESA (Engels)

Film: Herschel en wat het onderzoek heeft opgeleverd (16 minuten)