HIFI vindt vingerafdrukken van bouwstenen van leven

HIFI vindt vingerafdrukken van bouwstenen van leven
ESA's ruimtetelescoop Herschel heeft in de Orion-nevel de chemische vingerafdrukken gevonden van vele organische en anorganische moleculen. HIFI, het Nederlandse meetinstrument van Herschel, onthulde deze vingerafdrukken in de vorm van een zeer gedetailleerd spectrum van de Orion-nevel, een van de dichtstbijzijnde kraamkamers van sterren en planeten in ons melkwegstelsel. Het spectrum geeft een goede indruk van de schat aan nieuwe informatie die Herschel-HIFI gaat opleveren over hoe organische moleculen zich vormen in de ruimte.


Het Orion-spectrum - een grafiek die weergeeft hoeveel licht er van iedere kleur is gemeten - maakt duidelijk dat HIFI uitstekend werkt sinds het ruimteinstrument weer operationeel is (vanaf januari 2010). Een opvallend kenmerk van het HIFI-spectrum van Orion is het rijke, dichte patroon van "pieken". Elke piek in het spectrum vertegenwoordigt licht met een hele specifieke kleur. Doordat iedere molecuul zijn eigen serie kleuren heeft, vertegenwoordigt iedere piek dan ook een specifiek molecuul. De Orion-nevel staat bekend als een van de meest veelzijdige chemische fabrieken in de ruimte, en omdat we de chemische processen en de vorming van moleculen nog niet volledig begrijpen is de nevel een ideaal studieobject. Na eerste bestudering van het patroon van pieken hebben sterrenkundigen een aantal "gewone" moleculen geïdentificeerd die overal in het spectrum voorkomen. De identificatie van de vele andere emissielijnen - kleuren - is inmiddels in volle gang.

Door de emissielijnen te identificeren die duidelijk in verband kunnen worden gebracht met "gewone" moleculen, kunnen sterrenkundigen de chemische vingerafdrukken afleiden van de directe voorlopers van (organische) moleculen die in verband staan met de oorsprong van leven. Opvallend aan het spectrum dat HIFI van Orion heeft gemaakt, is de grote rijkdom aan informatie: tot de moleculen die al zijn geïdentificeerd behoren water, koolmonoxide, formaldehyde, methanol, dimethyl-ether, waterstofcyanide, zwaveldioxide, zwavelmonoxide en hun bijbehorende isotopen. Naar verwachting zullen ook nieuwe organische moleculen opduiken.

SRON