Non-thermal X-ray emission from Anomalous X-ray Pulsars

Anomalous X-ray Pulsars (AXP's) zijn zeldzame neutronensterren die behoren tot de extreemste direct zichtbare objecten in het heelal. AXP's zijn nog veel energetischer en exotischer dan al bekend was. Dit blijkt uit het onderzoek dat Peter den Hartog heeft uitgevoerd bij SRON Netherlands Institute for Space Research in Utrecht. Hij promoveert op 21 mei op dit onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam.

Peter den Hartog onderzocht de niet-thermische röntgeneigenschappen van Anomalous X-ray Pulsars (AXP's). AXP's zijn zeldzame neutronensterren die behoren tot de beruchte magnetars. Magnetars zijn de grootste magneten in het heelal met een magneetveld dat ongeveer 1 miljard keer groter is dan het hoogst haalbare magneetveld op aarde. Neutronensterren zijn extreem compacte objecten waarin de massa van de kern van een ster is samengeperst tot een bol met een diameter van ongeveer twintig kilometer. Dezelfde dichtheid zou behaald worden als men alle mensen op aarde in een knikker zou proppen. AXP's behoren daarmee tot de extreemste direct zichtbare objecten in het heelal.

AXP's verraden hun aanwezigheid doordat ze als vuurtorens smalle bundels energetische straling uitzenden die als pulsen waarneembaar zijn. Den Hartog bestudeerde AXP's met behulp van ruimtetelescopen waaronder de ESA-satellieten INTEGRAL en XMM-Newton en de NASA-satelliet RXTE. Deze satellieten zijn gevoelig voor röntgen- en gammastraling.

Het blijkt dat de AXP's veel energetischer en exotischer zijn dan vooraf al bekend was. Door gedetailleerde analyses van de totale en gepulste straling over een breed energiebereik zijn nieuwe observationele feiten aan het licht gekomen die vooralsnog theoretisch niet te verklaren zijn.

Woensdag 21 mei 2008, 14:00 uur
Universiteit Van Amsterdam
Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica
Promotor: prof. dr. W. Hermsen
Co-promotor: prof. dr. M.B.M. van der Klis

naar aanleiding van deze promotie