Voor het eerst zijn elektrische ontladingen, veroorzaakt door stofhozen en stofstormen, op Mars waargenomen. De signalen werden opgepikt door de SuperCam-microfoon op de Marsrover Perseverance en geanalyseerd door een team van wetenschappers van het Franse Nationale Centrum voor Wetenschappelijk Onderzoek (CNRS), de Universiteit van Toulouse en de Sterrenwacht van Parijs, die deel uitmaken van een internationaal onderzoeksteam (Nature, 26 november).
In de atmosfeer van Mars kunnen elektrische ontladingen sterk oxiderende verbindingen produceren die destructief kunnen zijn voor organische moleculen op het planeetoppervlak, en voor veel atmosferische verbindingen. Daarom heeft de ontdekking directe gevolgen voor de chemische eigenschappen van de Marsatmosfeer, en het klimaat en de leefbaarheid van de rode planeet. De ontdekking zou ook de verrassend snelle afbraak van methaan in de atmosfeer van Mars – waarover al jaren discussie bestaat – kunnen verklaren.
De heersende winden op Mars veroorzaken voortdurend wervelingen van fijne stofdeeltjes. In het hart van twee van zulke stofhozen registreerde de microfoon van het SuperCam-instrument bij toeval enkele bijzonder sterke signalen. De analyses van het Franse team hebben aangetoond dat het ging om elektromagnetische en akoestische signalen van elektrische ontladingen die vergelijkbaar zijn met de kleine statische schokjes die je op aarde kunt ervaren wanneer je bij droog weer een metalen deurklink aanraakt.
Dit verschijnsel ontstaat door de wrijving tussen minuscule stofdeeltjes, die elektronen invangen en hun lading vervolgens afgeven in de vorm van enkele centimeters langer elektrische bogen die vergezeld gaan met hoorbare schokgolven. Op aarde zijn zulke elektrisch geladen stofdeeltjes een bekend verschijnsel, hoewel ze maar zelden daadwerkelijk een ontlading veroorzaken. Op Mars kan dit verschijnsel veel makkelijker optreden, omdat in de ijle atmosfeer van de planeet de hoeveelheid lading die nodig is om vonken te vormen veel geringer is dan op aarde. (EE)
Electric discharges detected on Mars for the first time