Met behulp van gegevens van de VISTA infrarood-surveytelescoop van de ESO-sterrenwacht op Paranal heeft een internationaal team van astronomen 96 nieuwe open sterrenhopen ontdekt, die zich schuilhielden achter het stof in de Melkweg. Deze kleine, zwakke objecten waren bij eerdere zoekacties niet opgemerkt. Aan de gevoelige infrarooddetectors van de grootste surveytelescoop ter wereld, die door stof heen kan kijken, konden zij echter niet ontsnappen. Het is voor het eerst dat in één keer zoveel zwakke, kleine sterrenhopen zijn ontdekt. Het resultaat wordt gepubliceerd in het tijdschrift Astronomy & Astrophysics.
"Deze ontdekking benadrukt het vermogen van VISTA en het zogeheten VVV-survey om sterrenhopen op te sporen, in het bijzonder in de stofrijke stervormingsgebieden van de Melkweg. VVV gaat veel dieper dan andere surveys", zegt eerste auteurJura Borissova.
Grotere afbeelding op de ESO-website
De meeste sterren van meer dan een halve zonsmassa ontstaan in groepen, die open sterrenhopen worden genoemd. Deze sterrenhopen zijn de bouwstenen van sterrenstelsels en zijn cruciaal voor het ontstaan en de evolutie van stelsels zoals het onze. Sterrenhopen ontstaan in stofrijke gebieden die bijna al het zichtbare licht van de jonge sterren verstrooien en absorberen, waardoor deze onzichtbaar zijn voor de meeste hemelsurveys. Maar niet voor de 4,1-meter VISTA-infraroodtelescoop.
"Om jonge sterrenhopen te kunnen opsporen, hebben we onze zoektocht geconcentreerd op bekende stervormingsgebieden. In delen die bij eerdere surveys in zichtbaar licht leeg leken, hebben de gevoelige infrarooddetectors van VISTA veel nieuwe objecten ontdekt", voegt Dante Minniti, hoofdwetenschapper van de VVV-survey, toe.
Met nauwkeurige computersoftware was het team in staat om de voorgrondsterren die voor elke sterrenhoop stonden uit de beelden te verwijderen, zodat de echte leden van de sterrenhoop geteld konden worden. Daarna inspecteerden zij de beelden visueel, om de afmetingen van de sterrenhopen te kunnen bepalen. Van de meest sterrijke sterrenhopen maten zij ook afstand, leeftijd en de roodverkleuring van hun licht, die door interstellair stof tussen de sterrenhopen en ons wordt veroorzaakt.
"We ontdekten dat de meeste van deze sterrenhopen erg klein zijn en slechts 10 à 20 sterren bevatten. Vergeleken met doorsnee open sterrenhopen zijn ze erg zwak en compact – het stof op de voorgrond van deze sterrenhopen zorgt ervoor dat zij in zichtbaar licht 10.000 tot 100 miljoen zwakker lijken. Geen wonder dat ze niet eerder zijn gevonden", legt Radostin Kurtev, een van de andere teamleden uit.
Sinds de oudheid zijn in de Melkweg pas 2500 open sterrenhopen ontdekt. Maar astronomen schatten dat er misschien nog wel 30.000 verscholen zitten achter stof en gas. Hoewel heldere en grote open sterrenhopen gemakkelijk worden opgemerkt, is dit pas voor het eerst dat zo veel zwakke, kleine sterrenhopen tegelijk zijn gevonden.
Bovendien zouden deze 96 nieuwe open sterrenhopen wel eens het topje van de ijsberg kunnen zijn. "We zijn net begonnen om met geavanceerdere automatische software naar minder geconcentreerde, oudere sterrenhopen te zoeken. Ik ben ervan overtuigd dat we er nog veel zullen vinden", aldus Borissova.
Meer informatie op de ESO-website
VISTA vindt 96 achter stof verscholen sterrenhopen
