UvA-eredoctoraat voor Chryssa Kouveliotou

(c) NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Carnegie Institution of Washington/Southwest Research Institute
(c) NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Carnegie Institution of Washington/Southwest Research Institute

De Universiteit van Amsterdam (UvA) heeft een eredoctoraat toegekend aan astrofysicus Chryssa Kouveliotou. Kouveliotou ontvangt het eredoctoraat voor haar cruciale en leidende rol bij het ontrafelen van de aard en het ontstaan van gammastraling in het heelal. Het eredoctoraten is uitgereikt tijdens de viering van de Dies Natalis van de UvA op donderdag 8 januari 2015.

Kouveliotou (1953) is senior technologist for high-energy astrophysics bij het NASA Marshall Space Flight Center in de Verenigde Staten. Ze is een van de meest invloedrijke en bekende hoge-energieastrofysici ter wereld. Centraal in haar werk staat het waarnemen van bronnen van gammastraling in het heelal en het interpreteren van deze waarnemingen. Daarbij heeft ze zich vooral gericht op gammaflitsen (zeer felle, kortdurende uitbarstingen) en Soft Gamma Repeaters (SGR’s), uitbarstingen van iets minder harde gammastraling. Deze fenomenen werden reeds in de jaren zeventig geconstateerd, maar de aard van hun bronnen behoorde decennialang tot de grote onopgeloste vragen binnen de astrofysica. Kouveliotou speelde een leidende en cruciale rol in de onderzoeksteams die hier in de jaren negentig verandering in brachten. Vervolgens speelde zij opnieuw een centrale rol bij de ontdekking dat gammaflitsen afkomstig zijn uit zeer verre melkwegstelsels op afstanden van miljarden lichtjaren en daarmee de meest energierijke explosies in het heelal zijn. Hierbij werkte zij intensief samen met UvA-hoogleraar Jan van Paradijs († 1999).