Sterrenkundigen dingen mee naar Jaarprijs

Sterrenkundigen dingen mee naar Jaarprijs
De jury van de Academische Jaarprijs 07/08 heeft elf teams genomineerd voor de halve finale in de strijd om de Academische Jaarprijs 07/08. Onder hen zijn twee teams met een sterrenkundig onderwerp: de Universiteit Utrecht met ‘Ontdek nieuwe werelden met Collision‘ en de Rijksuniversiteit Groningen met 'Ontdek het onzichtbare heelal'.

De Academische Jaarprijs is bestemd voor de beste vertaling van wetenschappelijk onderzoek naar een breed publiek en beloont de winnaar met het beste voorstel met 100.000 euro. De wedstrijd is gestart op 3 september 2007 met de opening van het academisch jaar. Op woensdag 11 juni 2008 wordt de winnaar bekendgemaakt.

De jury, bestaande uit voorzitter Rick van der Ploeg, Piet Borst, Adriana Esmeijer, Leo Halvers, Rob van Hattum en Marja van der Putten heeft de volgende teams genomineerd voor de halve finale van de Academische Jaarprijs 07/08:

Universiteit Leiden - ‘Puberende hersenen’
Universiteit Maastricht - ‘Digitale analyse van Van Gogh’
Technische Universiteit Delft - ‘Safe and sound met UWB’
Technische Universiteit Eindhoven - ‘Electrische doorslag: Bliksems!’
Universiteit Twente - ‘Zwevende tapijtjes’
Universiteit Utrecht - ‘Ontdek nieuwe werelden met Collision‘
Open Universiteit Nederland - ‘Informatieproblemen oplossen’
Erasmus Universiteit - ‘Pijn bij wilsonbekwamen’
Vrije Universiteit Amsterdam - ‘FoodSteps, Bouwen aan gezond leven’
Rijksuniversiteit Groningen - ‘Ontdek het onzichtbare heelal’
Universiteit van Amsterdam - ‘Zonder luisteraar geen muziek’


Het Utrechtse team presenteert de game Collision, die zich afspeelt tijdens de botsing tussen de Melkweg en het Andromedastelsel die over drie miljard jaar zal plaatsvinden. Het aardse leven wordt bedreigd door een supernova en de speler moet op zoek naar de beste plaats waar het leven veilig kan voortbestaan: een plek die verschoond is gebleven van kosmisch geweld zoals supernova's, botsende sterren en asteroïdezwermen. In de aanloop naar de finale op 11 juni 2008 kunnen op een speciale website de ontwikkelingen rond Collision worden gevolgd. Indien de Jaarprijs wordt toegekend, zal Collision verschijnen in 2009, het Internationale Jaar van de Sterrenkunde 2009. Collision is gebaseerd op actueel sterrenkundig onderzoek aan de Universiteit Utrecht. Het universum waarin de speler geplaatst wordt is echt. Geen science-fiction, maar werkelijkheid. Daarom biedt het een unieke kans om te ervaren en te leren wat er zich afspeelt in het heelal. Op die manier is het voor het eerst mogelijk om in een spannende game te ontdekken hoe allerlei kosmische objecten werken. Wat is een zwart gat? Een sterrenstelsel? Donkere materie? Een supernova? Lees het niet in een boek, maar beleef het!


De Gronings astronomen zien in het Internationale Jaar van de Sterrenkunde 2009 een uitgelezen kans om hun recente resultaten in infrarood-sterrenkundig onderzoek (het 'onzichtbare' heelal) te delen met scholieren en het grote publiek. Groningse astronomen bekleden mondiaal een leidende rol in het onderzoek naar de vorming van sterren, sterrenstelsels en zwarte gaten. Wat is die onzichtbare infraroodstraling en waarom is de studie ervan essentieel? Hoe verkrijgen sterrenkundigen informatie over het heelal? Wat vertellen de infraroodwaarnemingen over kosmische objecten en processen, ver weg en dichtbij? In 2009 zijn de eerste, sensationele waarnemingen te verwachten van de medio 2008 door ESA te lanceren Herschel-ruimte-telescoop. Deze telescoop - genoemd naar de ontdekker van infrarood licht - zal het ver-infrarode heelal gaan bestuderen met onder andere het HIFI-instrument. Daarnaast wordt de Planck-telescoop gelanceerd; ook voor deze (kosmologische) missie is grote belangstelling bij de Groningse astronomen. De Academische Jaarprijs biedt de mogelijkheid om in 2008 en 2009 op een actuele, speelse, mediagenieke en effectieve manier astronomische publieksvoorlichting en scholiereneducatie (PO en VO) te bieden. Het RUG-team wil publieksmanifestaties organiseren en scholen bezoeken met een opblaasbaar planetarium. Bovendien zet het een educatieve website op over ‘het onzichtbare heelal’.

Utrechts voorstel

Gronings voorstel

Academische Jaarprijs