Sterrenkundige technologie in lichtkunstwerk Rainbow Station op Amsterdam Centraal

De projectie van de regenboog op de buitenkant van Amsterdam Centraal.  Credit: Studio Roosegaarde
De projectie van de regenboog op de buitenkant van Amsterdam Centraal. Credit: Studio Roosegaarde

Vanavond heeft een groot lichtkunstwerk op het centraal station van Amsterdam zijn 'first light', in de vorm van een regenboog die wordt geprojecteerd op de grote boogconstructie die de perrons overspant. Rainbow Station is bedacht en ontworpen door Studio Roosegaarde, in samenwerking met sterrenkundigen van de Universiteit Leiden en optica-onderzoekers van North Carolina State University. De installatie maakt gebruik van nieuwe vloeibaar kristal-technologie die een gekromd spectrum maakt dat de vorm van de monumentale stationshal volgt. De regenboog is gedurende heel 2015 (het Internationale VN-Jaar van het licht) eenmaal per dag te zien.

Studio Roosegaarde, geprezen om zijn innovatieve lichtkunst, heeft Rainbow Station ontworpen ter gelegenheid van de 125ste verjaardag van Amsterdam Centraal. Het kunstwerk verbindt het historische stationsgebouw van Cuypers met innovatieve, moderne technologie. Daan Roosegaarde en zijn team wilden een regenboog maken met de echte uiteen gewaaierde kleuren uit een witte lichtbron, en niet een afbeelding van een regenboog projecteren. Normaalgesproken kan daarvoor een zogeheten tralie worden gebruikt, maar die produceren rechte, geen gekromde spectra.

Een van de 9 tralie-'tegels' (10x11 cm) die worden gebruikt voor de projectie van de regenboog.  Credit: Sterrewacht Leiden

Een van de 9 tralie-'tegels' (10x11 cm) die worden gebruikt voor de projectie van de regenboog. Credit: Sterrewacht Leiden

De Leidse astronomen Frans Snik en Michiel Rodenhuis brachten de oplossing in de vorm van een vloeibaar kristal-tralie. Zij ontwikkelen de technologie hiervan voor onderzoek aan exoplaneten. Daarvoor manipuleren ze sterlicht zodanig dat het de bijbehorende exoplaneet niet meer overstraalt, en dit planeetlicht vervolgens spectraal geanalyseerd kan worden. In samenwerking met de onderzoekers van North Carolina State University pasten ze deze nieuwe technologie toe in de vorm van een traliepatroon, dat precies de juist vorm aan de regenboog geeft, en bovendien erg efficiënt is over het volledige zichtbare spectrum. Hierdoor zijn alle kleuren van de regenboog erg helder te zien.

Rainbow Station is slechts enkele minuten per dag zichtbaar, na zonsondergang. Wanneer de regenboog precies verschijnt is - net als bij een echte regenboog - een verrassing. Rainbow Station is vanavond geopend in aanwezigheid van minister Bussemaker van OCW en de Amsterdamse locoburgemeester Ollongren.