Nieuwe bijzondere leerstoel AI en astronomie voor Joeri van Leeuwen

Kunstmatige intelligentie (AI) helpt astronomen momenteel al bij hun onderzoek en die rol gaat groeien. Om de fundamenten en toekomst van deze wisselwerking beter te begrijpen, beginnen ASTRON – het Nederlands instituut voor radioastronomie – en de Universiteit Leiden een nieuw onderzoeksveld en benoemen Joeri van Leeuwen tot bijzonder hoogleraar.

Joeri van Leeuwen toont een AI-chip. (c) ASTRON
Joeri van Leeuwen toont een AI-chip. (c) ASTRON

De vorming, structuur en evolutie van ons heelal wordt gedreven voor veel verschillende krachten en processen. "Wij willen nu uitvinden hoe AI kan helpen de natuurwetten te begrijpen die het heelal vormgeven", zegt de nieuwe bijzonder hoogleraar, Van Leeuwen.

Het analyseren van gegevens van observatoria vereist nu al supercomputers en AI, en die uitdaging wordt alleen maar groter met onze toekomstige telescopen, zegt Violette Impellizzeri, hoofd Astronomy and Operations van ASTRON. ASTRON en de Universiteit Leiden beginnen daarom samen de vakoverschrijdende bijzondere leerstoel.

Het team gaat onderzoek doen op gebieden waar AI de brug slaat tussen informatica en astronomie. Van Leeuwen: "Met de nieuwste innovaties in AI gaan we werken aan betere beeldverwerking van telescopen, efficiënter gebruik van AI-chips voor de enorme datastromen en een grotere astrofysische betrouwbaarheid in het trainen van kunstmatige intelligentie."

Om zoveel mogelijk te leren over het heelal uit de nieuwste data en simulaties, hebben we snelle en begrijpelijke AI nodig, aldus Ignas Snellen, wetenschappelijk directeur van Sterrewacht Leiden. "Van Leeuwen is een pionier op dit vakgebied."