Met de Hubble Space Telescope is op circa 1000 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Cepheus een kolossale protoplanetaire schijf vastgelegd - een wervelende schijf van gas- en stofdeeltjes rond een pasgeboren ster waaruit in de toekomst planeten kunnen samenkloneteren. De schijf bevat voldoende materiaal voor een flink aantal reuzenplaneten.
Het merkwaardige object zag er op eerdere foto's uit als een vlinder, of als een hamburger, vanwege de donkere centrale stofband; vanaf de aarde kijken we toevallig vrijwel exact tegen de zijkant van de schijf aan. Het object kreeg de bijnaam 'Dracula's Chivito'. Pas door metingen van de Sub-Millimeter array (SMA) op Hawaï in 2024 bleek dat het inderdaad om een roterende protoplanetaire schijf gaat, die onder andere kleine kiezeltjes en koolmonoxidemoleculen bevat.
Astronomen van de Harvard-universiteit hebben Dracula's Chivito nu in detail bestudeerd met de Hubble Space Telescope. De schijf blijkt tientallen malen zo groot te zijn als ons eigen zonnestelsel, en vertoont veel grillige en asymmetrische gasslierten, die wijzen op chaotische en turbulente processen, mogelijk doordat er in het recente verleden veel materiaal op de ster terecht is gekomen, of doordat die ster in werkelijkheid een dubbelster is.
Toekomstige waarnemingen met de James Webb Space Telescope en met het ALMA-observatorium in Chili zullen meer uitsluitsel kunnen geven over de precieze samenstelling en eigenschappen van het bijzondere object. (GS)
Origineel persbericht