Eerste planeet ontdekt bij evenbeeld zon in sterrenhoop

Deze artist’s impression toont een van de drie pas ontdekte planeten in de sterrenhoop Messier 67. De sterren in deze sterrenhoop hebben allemaal ongeveer dezelfde leeftijd en samenstelling als de zon. Dat maakt dit tot een perfect laboratorium om te on
Deze artist’s impression toont een van de drie pas ontdekte planeten in de sterrenhoop Messier 67. De sterren in deze sterrenhoop hebben allemaal ongeveer dezelfde leeftijd en samenstelling als de zon. Dat maakt dit tot een perfect laboratorium om te on

Astronomen hebben, met behulp van ESO’s planetenjager HARPS in Chili en telescopen elders ter wereld, drie planeten ontdekt die rond sterren van de sterrenhoop Messier 67 draaien. Hoewel inmiddels al van meer dan duizend planeten buiten het zonnestelsel het bestaan is bevestigd, is slechts een handjevol daarvan in sterrenhopen aangetroffen. Opvallend is dat een van de nieuwe exoplaneten rond een ster draait die bijna in alle opzichten identiek is aan onze zon.

Duidelijk is dat ook buiten ons zonnestelsel veel planeten voorkomen. Deze exoplaneten worden verspreid over de hemel aangetroffen bij sterren van de meest uiteenlopende leeftijden en chemische samenstellingen, maar binnen sterrenhopen [1] zijn tot nu toe maar weinig planeten ontdekt. Dat is bijzonder vreemd, omdat bekend is dat de meeste sterren in zulke groepen worden geboren. Astronomen begonnen zich al af te vragen of planeetvorming in sterrenhopen wellicht anders verloopt dan elders, en dit de vreemde schaarste zou kunnen verklaren.

Anna Brucalassi (Max-Planck-Institut für extraterrestrische Physik, Garching, Duitsland), hoofdauteur van het nieuwe onderzoek, en haar team wilden daar het fijne van weten. ‘In de sterrenhoop Messier 67 zijn alle sterren ongeveer van dezelfde leeftijd en samenstelling als de zon. Dit maakt hem tot een perfect laboratorium om te onderzoeken hoeveel planeten in zo’n drukke omgeving ontstaan, en of dat bij voorkeur bij zwaardere of lichtere sterren gebeurt.’

Het team heeft metingen gedaan met HARPS, een instrument voor het opsporen van exoplaneten op de 3,6-meter ESO-telescoop van de La Silla-sterrenwacht. De resultaten werden aangevuld met waarnemingen van diverse andere sterrenwachten. De astronomen namen, over een periode van zes jaar, een selectie van 88 sterren in Messier 67 waar. Daarbij werd gelet op de kleine karakteristieke bewegingen naar ons toe en van ons af die een ster vertoont als er een planeet omheen draait.

Meer informatie op de Nederlandstalige ESO-website