Een internationaal team van onderzoekers heeft het bestaan onthuld van drie planeten in het 190 lichtjaar verre dubbelstersysteem TOI-2267. De planeten zijn ongeveer zo groot als de aarde. De ontdekking is opmerkelijk, omdat ze nieuw licht werpt op de vorming en stabiliteit van planeten in dubbelstersystemen, waarvan lang werd aangenomen dat ze niet geschikt zijn voor de ontwikkeling van complexe planetenstelsels.
‘Onze analyse laat een unieke configuratie zien: twee planeten schuiven met regelmatige tussenpozen voor de ene ster langs, terwijl de derde planeet dat bij diens begeleidende ster doet’, zegt onderzoeker Sebastián Zúñiga-Fernández, lid van de ExoTIC-groep aan de Universiteit van Luik (België) en eerste auteur van het onderzoeksverslag. ‘Dit maakt TOI-2267 tot het eerste bekende dubbelstersysteem waarin om beide sterren planeten cirkelen.’
TOI-2267 is een compacte dubbelster: de twee sterren draaien in een nauwe baan om elkaar heen, waardoor een gravitationeel instabiele omgeving ontstaat voor de vorming van planeten. Toch hebben de onderzoekers hierin drie planeten ter grootte van de aarde ontdekt.
‘Onze ontdekking breekt verschillende records’, aldus Francisco J. Pozuelos, voormalig lid van de ExoTIC-groep, en momenteel onderzoeker aan het Instituto de Astrofísica de Andalucía (IAA-CSIC, Spanje). ‘Het betreft het meest compacte en koelste sterrenpaar waarbij planeten zijn ontdekt en het is bovendien de eerste dubbelster waarin bij beide sterren planeetovergangen zijn waargenomen’.
Hoewel de benodigde gegevens afkomstig waren van de TESS-ruimtetelescoop van NASA, is de eerste identificatie van twee van de drie planeten uitgevoerd door astronomen van de Universiteit van Luik en IAA-CSIC, die daarbij gebruik hebben gemaakt van hun eigen detectiesoftware, SHERLOCK. Dankzij deze vroege ontdekking kon het team ruim van tevoren vervolgwaarnemingen vanaf de grond starten. Daarbij werden telescopen van verschillende sterrenwachten ingezet, waaronder de geautomatiseerde Belgische telescoopsystemen SPECULOOS en TRAPPIST, die zijn geoptimaliseerd voor het onderzoeken van kleine exoplaneten rond zwakke, koele sterren. (EE)
Three Earth-sized planets discovered in a compact binary system