Curiosity vindt aards vulkanisme op Mars

Curiosity vindt aards vulkanisme op Mars

Eindelijk zijn dan de eerste resultaten van Curiosity gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften, waaronder een aantal in Science in de afgelopen week. Wat ik beschreef in eerdere blogs waren eerste indicaties van de metingen die de instrumenten op Curiosity gedaan hebben.

Nu zijn de metingen van de eerste paar maanden goed geanalyseerd, vervolgens gereviewd door wetenschappers die hier niet direct bij betrokken waren, om zeker te weten dat de gegevens inderdaad goed zijn vergaard en geïnterpreteerd (peer-review, een zeer belangrijk proces binnen de wetenschap) en gepubliceerd.

Allereerst natuurlijk de eerste echte tastbare meting van water op Mars. Alle aanwijzingen hadden we al en metingen van waterstof alleen ook al, maar nu zijn ook daadwerkelijk watermoleculen gevonden.

Maar minstens net zo interessant is de piramide Jake Matijevic. Deze piramide ‘Jake_M’ blijkt van vulkanisch gesteente te gemaakt te zijn. We wisten al dat er op Mars oude vulkanen staan, die al lang niet meer actief zijn. Waarom is oud vulkanisch gesteente dan zo interessant om er een Mars-rover naar toe te sturen? Vulkanische stenen zijn het resultaat van het smelten van het binnenste van Mars – de Mars mantel.

Het is daarmee het enige directe geologische bewijs dat informatie over het binnenste van een planeet herbergt. De (geo-)chemische samenstelling van vulkanische gesteenten is een belangrijke graadmeter van allerlei eigenschappen van het binnenste van Mars: de temperatuur (hoe koud of warm is Mars ten opzichte van de aarde?), het watergehalte (was er subductie?), de reden van smelten (werd de korst uitgerekt? waren er hete, diepe magmabronnen?).

Chemische analyses van vulkanische stenen van Mars helpen om dit soort vragen te beantwoorden. Curiosity had interessant nieuws over Jake M: nog niet eerder is er op Mars een vulkanisch stollingsgesteente ontdekt (mugeariet) dat qua samenstelling zoveel lijkt op aards stollingsgesteente. Ondanks dat het een op aarde niet veel voorkomend gesteente is, kunnen we door deze steen in combinatie met andere metingen meer te weten komen over hoe de mantel en de korst van Mars gevormd zijn.

We weten al dat er vulkanisme op Mars was en voorlopig lijkt er geen plaattektoniek te zijn geweest. Er zijn echter nog allerlei andere processen die korst uit de mantel kunnen vormen en Jake_M is een klein stukje in die puzzel. De NASA wetenschappers durven nog geen grote conclusies te verbinden uit de analyses van Jake M, maar de chemie van deze stenen lijkt veel op stenen op aarde die te maken hebben met de convectie van de mantel, en de daarmee samenhangende plaattektoniek: zou er dan toch iets wat daarop lijkt op Mars geweest zijn?

In de volgende blog meer over het perchloraatmysterie.

Inge Loes ten Kate is onderzoekster aan de Universiteit van Utrecht en is sinds zes jaar betrokken bij de ontwikkeling van de Marsverkenner Curiosity. Zij houdt voor de NOS een blog bij over de verkenningstocht van de Marswagen.

Bron: NOS