Beeldcolumn: Gevaar van boven

Beeldcolumn: Gevaar van boven

Noorderlicht boven de Manicouagan Impact Crater in Noord-Canada. Credit: Don Pettit, ISS Expedition 6, NASA 

Wanneer u bij Google "astro" intypt, vult Google dit woord aan tot het begrip waarover u volgens Google meer wilt weten. Zowel bij de Nederlandse als de internationale versie, komt er direct "astrologie" of "-y" uit. Zowel bij de Nederlandse als de internationale versie, komt er direct "astrologie" of "-y" uit. In Nederland komt "astronomie" op de derde plaats, terwijl internationaal "astronomy" slechts een zesde plaats inneemt. Binnen Europa lijkt alleen in Spanje en Polen de echte sterrenkunde het te winnen van de pseudowetenschap.

Laat ik maar meteen duidelijk zijn: astrologie is onzin. En dat is bewezen. Tussen al die Google hits op "astrologie" of "-y" is daar genoeg over te vinden. Maar toch zijn er een paar sterrenkundige fenomenen die invloed kunnen hebben op uw leven. Twee van die fenomenen zijn te zien op deze foto. En dan heb ik het dus niet over de stand van de sterrenbeelden boven de aardbol.

De groene gordijnen vormen het Noorderlicht. Het had ook Zuiderlicht kunnen zijn, als het bijschrift niet had vermeld dat de foto is gemaakt vanuit het internationale ruimtestation (ISS) boven Canada. Het is duidelijk dat het Noorderlicht zich op redelijk grote hoogte afspeelt. Op zo'n 20 kilometer boven zeeniveau worden zuurstofmoleculen gebombardeerd door de geladen deeltjes van de zonnewind. Hierdoor wordt het meeste gevaar voor de mensheid al meteen weggenomen. Daarbij komt ook nog eens dat het aardmagnetisch veld als een soort paraplu fungeert tegen de zonnewind en zonnestormen. Alleen bij de (magnetische) noord- en zuidpool zit er een gat in de paraplu.

Bij een flinke zonnestorm kan er door die twee gaten toch een behoorlijke dosis radioactiviteit bin nenkomen. Vervelend voor passagiers in vliegtuigen boven de polen die op tien kilometer hoogte vliegen. Nog vervelender voor de astronaut in het ruimtestation die deze foto heeft genomen! Ik gok dat hij daar niet eens aan gedacht heeft bij het aanzien van dit schouwspel. Maar die radioactieve deeltjes kunnen toch echt kanker veroorzaken. In het geval van satellieten veroorzaken ze storingen, die vervolgens bijvoorbeeld eigenaars van navigatiesystemen kunnen laten verdwalen. Zelf nadenken en de route zoeken zit er tegenwoordig helaas niet vaak meer in... Erg zware zonnestormen kunnen zelfs het stroomnet op aarde dagenlang platleggen, zoals in 1989 in oost-Canada en een deel van de Verenigde Staten gebeurde. En zoiets zou tegenwoordig het volledige openbare leven platleggen.

Toch is dit slechts klein leed vergeleken bij het tweede sterrenkundige fenomeen met aardse consequenties. Het ringvormige meer op de foto is namelijk veroorzaakt door de inslag van een planetoïde van slechts 5 kilometer doorsnede. De ring heeft een diameter van 72 kilometer. De inslag zal dus nogal een knal gegeven hebben. Gelukkig komt zo'n gebeurtenis maar eens per tien miljoen jaar voor. Maar dan heeft het letterlijk een grote impact, tot het uitsterven van diersoorten aan toe.

Tegenwoordig hebben ook onheilspredikers de pagina's over zonneactiviteit en planetoïden ontdekt op Wikipedia. En nu proberen ze de astrologen te overklassen door deze informatie om te zetten naar een voorspelling van het Einde der Tijden. Voor uw informatie: de laatste show stond gepland voor 21 december 2012. Het zou ofwel de Grootste Zonnestorm Aller Tijden worden, die zelfs de aarde de andere kant op zou draaien, ofwel de inslag van een gigantische planetoïde die ons tot nu toe nog niet was opgevallen. Allemaal onzin natuurlijk. We schrijven 21 januari 2013. 

Frans Snik, Sterrewacht Leiden, Universiteit Leiden