Een onderzoeksteam onder leiding van Phil Massey van de Lowell-sterrenwacht in Arizona (VS) heeft NGC 3603-A1 – een van de zwaarste dubbelsterren in ons Melkwegstelsel – onder de loep genomen. Met behulp van niet eerder gepubliceerde archiefgegevens van de Hubble-ruimtetelescoop en nieuwe, nauwkeurig getimede vervolgwaarnemingen heeft het team de eigenschappen van dit bijzondere stersysteem nauwkeuriger kunnen opmeten dan ooit tevoren (The Astrophysical Journal, 22 augustus).
NGC 3603-A1 maakt deel uit van een sterrenhoop op ongeveer 25.000 lichtjaar van de aarde die bekendstaat als NGC 3603. Dit is een van de meest actieve stervormingsgebieden in ons Melkwegstelsel: het bevat tientallen extreem hete en heldere sterren.
De twee reuzensterren die samen het NGC 3603-A1-systeem vormen, draaien in iets minder dan vier dagen om elkaar heen. De ene ster heeft bijna honderd keer zoveel massa als onze zon, de andere ongeveer zeventig keer. Beide sterren zijn heel helder en produceren intense sterrenwinden en straling. Daarmee lijken ze op een bijzonder soort sterren die Wolf-Rayet-sterren worden genoemd. Een Wolf-Rayet-ster is een extreem hete, zware ster die het einde van zijn bestaan nadert en krachtige winden uitstoot die zijn buitenste wegblazen en hem uitzonderlijk helder doen stralen. Maar in tegenstelling tot echte Wolf-Rayet-sterren zijn de twee sterren in NGC 3603-A1 nog jong.
Hoewel astronomen al lang vermoedden dat NGC3603-A1 een heel zwaar dubbelstersysteem is, is dit de eerste keer dat de twee zwaargewichten rechtstreeks zijn gemeten. Sarah Bodansky, toen nog een bachelorstudent aan Carleton College, werkte tijdens de pandemie van 2020 op afstand bij de Lowell-sterrenwacht en bedacht een manier om op basis van oudere Hubble-gegevens meer te weten te komen over het tweetal. Door nauwkeurig te analyseren hoe de sterren om elkaar heen draaien en hun licht in de loop van de tijd verandert, kon het team hun grootte, temperatuur en onderlinge interacties onderzoeken.
Bij de ontdekking is gebruik gemaakt van zowel nieuwe als oude gegevens van de Hubble-ruimtetelescoop. Door te bestuderen hoe de sterren om elkaar heen draaien, en hoe hun licht in de loop van de tijd verandert, kon het team hun grootte, temperatuur en onderlinge interacties vaststellen.
Interessant genoeg lijkt de kleinste van de twee massa te hebben onttrokken aan zijn grotere metgezel, waardoor hij sneller gaat draaien. Dit soort interacties zijn van belang om te begrijpen hoe sterren in de loop van de tijd veranderen, en hoe ze uiteindelijk kunnen exploderen of instorten tot zwarte gaten. (EE)
Astronomers Reveal Massive Binary Star System in Milky Way