The structure and kinematics of halos in disk galaxies

De verticale structuur van spiraalstelsels vertoont een grote verscheidenheid aan voorkomens. Met name in de verdeling van het waterstofgas zijn deze schijven vaak dik en roteren ze langzamer naarmate men verder boven het vlak komt. Ook zijn deze gasschijven geregeld verbogen in hun buitendelen, de zogenaamde warps. Dit blijkt uit onderzoek naar de verticale verdeling van materie van drie spiraalstelsels, waarop Peter Kamphuis op 7 november 2008 promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Kamphuis analyseerde waarnemingen van geïoniseerd waterstof in spiraalstelsel NGC 891 en toont aan dat naast het neutrale waterstof boven het vlak ook het geïoniseerd waterstof langzamer roteert. Ook laat hij zien dat in dit stelsel de verdeling van het stof een grote verticale component heeft.

Voor het stelsel UGC 1281 analyseerde hij zowel het geïoniseerde gas als het neutrale waterstof. In dit stelsel is de verticale distributie van het geïoniseerde gas beperkt. Neutraal waterstof wordt wel gezien boven het vlak. De verdeling hiervan kan verklaard worden door zowel een model met een warp, als een model waarin het gas boven het vlak langzamer roteert.

In het stelsel NGC 7814 is geen verticale component zichtbaar in het neutrale waterstof gas. Echter, in het centrum roteert er wel gas op extreem hoge snelheden. Dit gas is wel zichtbaar boven en onder het vlak.

Vrijdag 7 november 2008, 13.15 uur Academiegebouw, Groningen
Kapteyn Instituut, Rijksuniversiteit Groningen
Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen
Promotors: prof.dr. R.F. Peletier, prof.dr. P.C. van der Kruit