Wat is er te zien in de maanden september en oktober

De nachten worden al weer wat langer. Dat is fijn als je naar sterren en planeten wilt kijken. Maar wat is er in september en oktober te zien? Nou, in ieder geval het Herfstvierkant, de Winterzeshoek en de planeten Jupiter en Saturnus.

In de ochten van 29 september wordt de maan omringd door de Winterzeshoek.
In de ochten van 29 september wordt de maan omringd door de Winterzeshoek.

16 september: Saturnus linksboven maan (avond)
Vanavond is een mooie, wijde samenstand zichtbaar van de wassende maan en Saturnus. De geringde planeet staat op geruime afstand, linksboven de maan. Rond 22.30 uur staan de twee hemellichamen in het zuiden.

17 september: Maan, Jupiter en Saturnus in Steenbok (avond)
Vanavond is het een mooi moment om een fraaie groepering van hemellichamen te bekijken in het sterrenbeeld Steenbok. De maan, Jupiter en Saturnus staan namelijk best dicht bij elkaar. Saturnus staat rechtsboven de maan. Jupiter staat linksboven de maan. Saturnus, Jupiter en de maan maken een mooie driehoek die precies door het sterrenbeeld Steenbok gaat. Vlak onder Jupiter zie je de hoofdster van de Steenbok: Deneb Algiedi.

21 september: Herfstvierkant (Pegasus) hoog aan hemel (avond)
Rond 20.45 uur verschijnt de volle maan in het oosten boven de horizon. Hoger aan de hemel is het markante Herfstvierkant zichtbaar. Dat vierkant wordt gevormd door de helderste sterren van het sterrenbeeld Pegasus.

22 september: start herfst, dag en nacht overal even lang
's Avonds om 21.21 uur begint voor sterrenkundigen de herfst. De zon beweegt van noord naar zuid over de evenaar. Rond deze datum duren dag en nacht overal op aarde even lang.

25 september: Zevengesternte linksboven maan (avond)
Op enige afstand linksboven de maan staat het Zevengesternte, de bekende open sterrenhoop in het sterrenbeeld Stier. Vanwege het vele maanlicht heb je misschien een verrekijker nodig om het groepje sterren te zien. Op iets grotere afstand linksonder de maan is Aldebaran zichtbaar, de oranjerode hoofdster van de Stier. Kijk rond middernacht in het oosten.

29 september: Winterzeshoek omgeeft maan (ochtend)
Aan het eind van de nacht, rond 06.00 uur, staat de half verlichte maan zeer hoog in het zuidoosten. Hij wordt omgeven door de heldere sterren van de Winterzeshoek: Capella in het sterrenbeeld Voerman, Castor en Pollux in de Tweelingen, Procyon (Kleine Hond), Sirius (Grote Hond), Rigel (Orion) en Aldebaran (Stier).

14 oktober: Jupiter, Saturnus en maan maken driehoek (avond)
Jupiter, Saturnus en de maan vormen een grote driehoek aan de zuidelijke hemel. Saturnus staat rechtsboven de maan. Jupiter op grotere afstand linksboven. Bekijk de groepering rond 21.00 uur, wanneer de maan zijn hoogste positie boven de horizon bereikt.

22 oktober: Meteorenzwerm Orioniden (maan storend)
Vandaag is het maximum van de Orioniden, een meteorenzwerm die veroorzaakt wordt door stofdeeltjes van de beroemde komeet Halley. Helaas is er veel storend maanlicht, zodat de meeste ‘vallende sterren’ niet zichtbaar zullen zijn.

25 oktober: Mercurius laag in oosten (ochtend)
Mercurius bereikt vandaag zijn grootste schijnbare afstand ten westen van de zon. Ongeveer een uur voor zonsopkomst, rond 07.15 uur, zie de kleine planeet als een heldere ‘ster’ in het sterrenbeeld Maagd, vrij laag boven de oostelijke horizon.

28 oktober: Castor en Pollux rechtsboven halve maan (ochtend)
’s Morgens rond 07.00 uur zie je de halve maan heel hoog in het zuiden. Rechtsboven de maan zijn de tweelingen Castor en Pollux in de Tweelingen zichtbaar.

31 oktober: Wintertijd: klok een uur terug, avonden donkerder
In de nacht van zaterdag 30 oktober op zondag 31 oktober gaat de wintertijd in. Om 03.00 uur 's nachts zetten we de klok een uur terug. Vanaf nu is het 's avonds een uur eerder donker. Handig als je voor het slapen nog wat naar de sterren wilt kijken!

Alle hemelverschijnselen op een rij via astronomie.nl/hemelverschijnselen