Vallende sterren in augustus

Kaartje van de noordoostelijke horizon van half augustus omstreeks 1 uur 's nachts. Vanuit een punt in het sterrenbeeld Perseus lijken de vallende sterren op ons af te komen.  (c) Stichting 'De Koepel'
Kaartje van de noordoostelijke horizon van half augustus omstreeks 1 uur 's nachts. Vanuit een punt in het sterrenbeeld Perseus lijken de vallende sterren op ons af te komen. (c) Stichting 'De Koepel'

De komende nachten kunnen we vallende sterren zien van de Perseïdenzwerm. Tijdens het hoogtepunt van deze meteorenzwerm, rond 12 augustus, zijn er tot wel honderd vallende sterren per uur zien.

De omstandigheden zijn dit jaar vrij gunstig. De meeste meteoren verschijnen waarschijnlijk tussen 23 en 5 uur in de nacht van 12/13 augustus. Als het dan goed helder is, kun je gemiddeld elke minuut wel een vallende ster zien. Ook in de nachten voor en na het maximum zijn er Perseïden te zien, alleen in veel geringere aantallen dan in de maximumnacht. Het is nieuwe maan op 6 augustus, dus tijdens het maximum van de zwerm is de maan nog maar een sikkel, die niet zo veel licht geeft en ook in de loop van de avond ondergaat.

Vallende sterren zijn natuurlijk geen echte sterren die naar beneden vallen, maar kleine steentjes die vanuit de ruimte de dampkring van de aarde binnendringen. Zo'n brokje steen heeft in de ruimte een grote snelheid van vele tientallen kilometers per seconde en als het de dampkring binnenkomt, remt de lucht het steentje af. Het wordt dan heet en verdampt op een hoogte van zo'n tachtig tot honderd kilometer. Het lichtverschijnsel dat we zien is niet van het steentje zelf, maar van de lucht er omheen die ook sterk wordt verhit en gaat gloeien. Dit lichtverschijnsel noemen we een meteoor.

De Perseïden worden veroorzaakt door gruisdeeltjes die zijn achtergebleven in de baan van de komeet Swift-Tuttle. Elk jaar rond 12 augustus beweegt de aarde door die stofwolk. Het punt aan de hemel waar de meteoren vandaan lijken te komen, ligt in het sterrenbeeld Perseus, waarnaar ze zijn vernoemd.

De Koepel