Jaar van de Sterrenkunde officieel afgesloten

Jaar van de Sterrenkunde officieel afgesloten
Het Internationaal Jaar van de Sterrenkunde 2009 (IYA2009) wordt komend weekend officieel afgesloten met een bijeenkomst in Padua, Italië. 148 landen hebben aan het VN-jaar meegedaan, waarmee IYA2009 het grootste netwerk in de wetenschap ooit is geworden.

In alle deelnemende landen hebben de samenwerkingsverbanden van professionele astronomen en sterrenkundeamateurs activiteiten georganiseerd die het heelal dichter bij de mensen hebben gebracht.

Er vonden twee wereldwijde 'starparties' plaats. In oktober de Galilean Nights en in april de 100 Uur van de Sterrenkunde. In Nederland werden in die periode de jaarlijkse sterrenkijkdagen gehouden en stond science center NEMO in Amsterdam een weekend lang in het teken van de sterren. De publieksmanifestatie 'Laat je verleiden door de sterren' trok meer dan 7500 bezoekers, onder wie heel veel kinderen.


Op internet was de webcast 'Around the world in 80 telescopes' een groot succes. Iedereen kon 24 uur lang meekijken met het leven en werken op de 80 grootste telescopen ter wereld, waaronder de radiotelescoop in Westerbork.

Afgelopen jaar verschenen talloze films, boeken, websites en weblogs over 400 jaar moderne sterrenkunde. Veel initiatieven waren erg succesvol, bijvoorbeeld de reizende tentoonstelling From Earth to the Universe, met enorme astronomische afbeeldingen, die ook in Nederland op verschillende plaatsen te zien is geweest. Rond de tentoonstelling 'Van Gogh en de kleuren van de nacht' werd in samenwerking met het Artis Planetarium een speciale lezingenavond georganiseerd over de sterrenhemels en andere nachtbeelden van Van Gogh. In veel bibliotheken werden (kinder-)lezingen gehouden en andere speciale activiteiten georganiseerd met het thema sterrenkunde.


Op 4 april vond in NEMO een speciale avond plaats, in aanwezigheid van IYA2009-ambassadeur Prof.mr. Pieter van Vollenhoven en minister Plasterk van OCW. Daar werden de eerste speciale IYA2009-postzegels overhandigd aan de minister en nam dhr. Van Vollenhoven een oorkonde in ontvangst ter gelegenheid van de vernoeming van planetoïde (12170 ) Vanvollenhoven.

In december werd het sterrenkundejaar voor het onderwijs afgesloten met het project Missie Maan, waaraan 140 scholen hebben meegedaan. Duizenden kinderen keken 's ochtends voor schooltijd naar de maan door een door vrijwilliger meegebrachte grote telescoop of een Galileoscope.


De laatste tentoonstelling van IYA2009 opent pas in maart 2010. Dan organiseert Huis Marseille, Museum voor Fotografie in Amsterdam, in samenwerking met de Stichting Academisch Erfgoed en de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) een grote tentoonstelling over fotografie en sterrenkunde onder de titel 'First Light - astronomie in fotografie'.

Het jaar van de Sterrenkunde werd op initiatief van Unesco en de Internationale Astronomische Unie eind 2008 officieel uitgeroepen door de Verenigde Naties. De aanleiding was dat het in 2009 400 jaar geleden was dat de Italiaanse sterrenkundige Galileo Galilei voor het eerst de sterrenhemel waarnam met een telescoop. Hij zag kraters op de maan en ontdekte onder andere de vier grootste manen van Jupiter. De waarnemingen van Galilei bevestigden de theorie van Copernicus dat de aarde om de zon draait en niet andersom.


De Nederlandse werkgroep IYA2009 die de activiteiten in ons land heeft gecoördineerd, voorziet dat de samenwerkingsverbanden die zijn ontstaan in (en in de aanloop naar) IYA2009 tussen science centers, sterrenkunde-instituten, amateurorganisaties en organisaties op het gebied van sterrenkunde- en ruimtevaarteducatie vanaf 2010 verder worden versterkt.

Meer informatie op www.astronomy2009.org en www.astronomy2009.nl.


Galilei maakte deze tekeningen van het maanoppervlak.

Galilei maakte deze tekeningen van het maanoppervlak.

Tijdens het weekend van de sterren op 4 en 5 mei in NEMO stond de spectroscoop op het dakterras van NEMO. De kinderen stonden in de rij om het spectrum van de zon te bekijken.

Tijdens het weekend van de sterren op 4 en 5 mei in NEMO stond de spectroscoop op het dakterras van NEMO. De kinderen stonden in de rij om het spectrum van de zon te bekijken.