Astronomen van de Universiteit van North Carolina (VS) hebben ontdekt dat het Zevengesternte, een beroemde sterrenhoop die aan onze winterhemel te zien is, deel uitmaakt van een veel grotere sterrenfamilie. Met behulp van gegevens van NASA-satelliet TESS en de Europese astrometrische ruimtetelescoop Gaia, heeft het team – verspreid over de hemel – duizenden verborgen familieleden opgespoord. Ze vormen een uitgestrekte structuur die het Grote Pleiadencomplex wordt genoemd (naar een andere naam voor het Zevengesternte: ‘de Pleiaden’). De ontdekking toont aan dat de sterrenhoop twintig keer zo groot is als tot nu toe werd gedacht (The Astrophysical Journal, 12 november).
De meeste sterren, waaronder onze eigen zon, zijn in groepen geboren. Maar na verloop van tijd drijven deze stellaire families uit elkaar, waardoor het moeilijk wordt om hun oorsprong te traceren. De nu ontdekte ‘vergeten’ leden van het Zevengesternte zijn opgespoord aan de hand van hun draaisnelheden. Door de rotatiemetingen van TESS te combineren met nauwkeurige positie- en bewegingsgegevens van Gaia, hebben de onderzoekers het Zevengesternte herkend als het compacte hart van een omvangrijke, uiteenvallende sterassociatie.
‘Deze studie verandert onze kijk op het Zevengesternte en hun duizenden vergeten broers en zussen die zich over de hele hemel hebben verspreid’, aldus Andrew Boyle, doctoraalstudent in de natuur- en sterrenkunde aan de Universiteit van North Carolina, en hoofdauteur van de zojuist verschenen publicatie in The Astrophysical Journal.
De nieuwe bevindingen hebben verstrekkende gevolgen. De Pleiaden zijn niet alleen een astrofysisch referentiepunt voor jonge sterren en exoplaneten, maar ook een cultureel ijkpunt. Het Zevengesternte komt voor in het Oude Testament en de Talmoed, wordt geëerd door de inheemse bevolking van Nieuw-Zeeland, en is zelfs te zien in het logo van de Japanse autofabrikant Subaru.
‘We realiseren ons dat veel nabije sterren deel uitmaken van omvangrijke, complexe sterrenfamilies’, aldus Andrew Mann, mede-auteur en hoogleraar natuur- en sterrenkunde aan de Universiteit van North Carolina. ‘Ons onderzoek biedt een nieuwe manier om deze verborgen relaties bloot te leggen.’
De onderzoekers verwachten dat veel ogenschijnlijk op zichzelf staande sterrenhopen in feite deel uitmaken van grote sterrenfamilies. Toekomstige studies op basis van deze methode zouden astronomen zelfs kunnen helpen om te achterhalen of ook onze zon als onderdeel van een veel grotere sterrenfamilie is ontstaan.
‘Door te meten hoe sterren draaien, kunnen we sterrengroepen identificeren die te sterk zijn verspreid om hen met traditionele middelen te kunnen opsporen, waarmee een nieuw venster wordt geopend op de verborgen architectuur van ons Melkwegstelsel’, zegt Boyle. (EE)
The “Seven Sisters” just found thousands of long-lost siblings